Sociaal domein

We vergroten de veerkracht van inwoners en buurten

Doel 1.1.2 Samenkracht - Begroting 2023

Ook in 2023 hebben we ingezet op het vergroten van veerkracht van inwoners en buurten.  Inwoners zelf hebben een grote bijdrage geleverd aan het versterken van de veerkracht door hun inzet. In hun persoonlijk netwerk met familie en vrienden, als ouder of als mantelzorger. Of in een wat breder netwerk als vrijwilliger, als lid of bestuurder bij een vereniging, als deelnemer bij een buurtactiviteit. Ook organisaties in de sociale basis hebben hieraan bij gedragen. Sportieve, welzijns, culturele en religieuze organisaties hebben activiteiten en ontmoeting georganiseerd in buurten en wijken, voor zowel kinderen, volwassenen als ouderen, maar ook statushouders en psychisch kwetsbaren. Waar nodig en gewenst hebben inwoners hierbij ondersteuning ontvangen.
Hierdoor hebben inwoners een sociaal netwerk, sociale contacten en daginvulling kunnen opbouwen en onderhouden. Ze zijn hierdoor minder eenzaam, ervaren meer eigen regie, dragen zelf bij aan het versterken van samenkracht in hun wijk of buurt. Door te investeren in inclusie zien we dat leefstijlen en culturen meer verbinding maken,  op inwoner-, straat- en wijkniveau. Ook als er een beroep op de veerkracht wordt gedaan, zoals bij de komst van vluchtelingen in 2023.
In 2023 zijn ook mooie resultaten behaald om het perspectief van jongeren en kinderen goed mee te kunnen nemen. Zwolle heeft een kinderraad en kinderburgemeester ingesteld en de jongerenraad en het jongerenplatform Blauhaus biedt jongeren een stem.

De begroting 2024 voor het sociaal domein is opnieuw ingedeeld. De activiteiten van het oude doel 1.1.2 zijn in de begroting van 2024 ondergebracht onder het nieuwe doel 1.1.1. Sociale contacten en daginvulling en het nieuwe doel 1.1.3 Gelijke kansen en aan het nieuwe programma 2 Werken aan bestaanszekerheid.

De samenkracht in buurten en wijken is versterkt door de uitvoering van activiteiten en beleid onder dit doel, zoals voor welzijn voor kinderen, jongeren en volwassen en het beleid voor Diversiteit en inclusie. De samenkracht is ook versterkt door de uitvoering van programma's (Aanpak opgave vluchtelingen en Fonds Bestaanszekerheid)  en subsidieregelingen (Sociale activatie en herstel, Jeugd- en jongerenwerk onder leiding van vrijwilligers) onder dit doel.

Welzijnswerk

• Conform de begroting is uitvoering gegeven aan het bieden van sociale contacten en daginvulling, algemeen en specifiek voor jeugdigen, ouderen en psychisch kwetsbaren, en met name in kwetsbare buurten waar de veerkracht onder het Zwols gemiddelde ligt. Buurt- en opbouwwerkers van Travers Welzijn hebben in buurten en wijken activiteiten georganiseerd, vooral samen en op initiatief van inwoners en begeleiding geboden waar nodig. Jeugd- en jongerenwerkers van Travers Welzijn hebben begeleiding geboden en activiteiten georganiseerd voor kinderen en jeugdigen.
• In 2023 is er uitvoering gegeven aan het aangenomen raadsvoorstel om vorm te geven aan jongerenparticipatie door middel van de ontwikkeling van een Zwols jongerenplatform.
• Wijkorganisaties hebben activiteiten georganiseerd en/of ondersteund op sociaal cultureel gebied ter ondersteuning van de sociale cohesie en het woon- en leefklimaat voor de bewoners in de wijk.
• Buurt- en wijkaccommodaties en jongerencentra hebben bezoekers ontvangen, warme kamers geboden en er zijn volop activiteiten georganiseerd, gericht op het versterken van sociale netwerken.
• De subsidieregeling Sociale activatie en herstel is uitgevoerd waardoor voor inwoners met psychisch kwetsbaarheid gebruik konden maken van begeleiding naar en aanbod van activiteiten. Ook konden organisaties in 2023 inschrijven op de subsidieregeling voor 2024.
• Het platform www.samenzwolle.nl is vraag en aanbod van activiteiten door organisaties en inwoners gedeeld.
• Er zijn gesprekstafels en stadsdialogen georganiseerd over het versterken van de sociale basis, zoals bijvoorbeeld een stadsdialoog over Gezond Gewicht en een gesprekstafel Zorg, sport en gezond leven.

Diversiteit en inclusie.

• Het beleid Diversiteit en inclusie is uitgevoerd. Om gelijkwaardige behandeling te stimuleren zijn er onder andere een campagne rondom discriminatie en acties rondom straatintimidatie geweest. De zelfstandige toegang tot de maatschappij is bevorderd door meer aandacht te vragen voor toegankelijkheid dmv workshops en bijeenkomsten, bijvoorbeeld over het geven aan ruimte aan inwoners met een visuele beperking. We hebben aandacht voor verschillende groepen in Zwolle gevraagd op verschillende thema dagen zoals 21 de internationale dag tegen racisme en discriminatie en de Zwolse Diversiteitsdagen.

Aanpak Opgave Vluchtelingen

• Er is uitvoering gegeven aan de maatschappelijke begeleiding van nieuwkomers in de samenleving door Stichting Voor elkaar Zwolle (SVEZ).
• Asielzoekers zijn begeleid op het Asielzoekerscentrum (AZC) door Vluchtelingenwerk (VWN). Het AZC in Zwolle is een Regionale Opvang Locatie (ROL).
• Statushouders, vluchtelingen en Oekraïners in Zwolle zijn begeleid.
• Activiteiten zijn ondersteund die sociale ontmoeting en dialoog tussen nieuwkomers en huidige bewoners van Zwolle vergroten en de sociale cohesie in de wijk bevorderen.

Fonds bestaanszekerheid
IN 2023 is de opgave bestaanszekerheid gestart met het inventariseren en uitvoeren van maatregelen die op de korte termijn leidden tot meer bestaanszekerheid voor doelgroepen waar dit onder onder druk stond. HIervoor zijn middelen beschikbaar gesteld via een fonds bestaanszekerheid.  

Er is naast de reguliere begroting ook uitvoering gegeven aan de structurele en incidentele bestedingsvoorstellen die bij de begroting 2023 voor dit doel zijn vastgesteld.

• Wijkgericht welzijnswerk  (Structureel bestedingsvoorstel 2).
  Deze extra inzet van 4 FTE is gebruikt voor extra opbouw- en jeugdwerkers op het gebied van jeugd en veiligheid en om de beweging van langer thuis wonen, zoals voor ouderen en voor beschermd wonen naar beschermd thuis op te kunnen vangen. Deze beweging van zorg naar welzijn maakt dat er steeds meer inzet voor wijkgericht welzijnswerk nodig is. De vraag blijft groeien en vervolgaanvragen voor meer inzet zullen volgen in PPN en begroting 2025.
• Diversiteit en inclusie (Structureel bestedingsvoorstel 3 en incidenteel meerjarig bestedingsvoorstel 4)
  Het structurele bedrag is gebruikt voor uitvoering van het beleid, zoals hierboven al bij de resultaten verwoord is. Het meerjarig incidentele bedrag is gebruikt conform het voorstel om de bewustwording te vergroten van (on)mogelijkheden van Zwollenaren met een (on)zichtbare handicaps, om tolerantie en acceptatie van verschillen te vergroten, om positie van o.a. vrouwen en cultureel diverse groepen te vergroten door inzet van bewustwordingscampagnes. Ook is een projectleider aangesteld voor de coördinatie hierop
• Op sterkte brengen afdeling Maatschappelijke ontwikkeling (Structureel bestedingsvoorstel 16 en incidenteel bestedingsvoorstel 23)
  Dit budget is gebruikt om de aansturing van de afdeling structureel te versterken met twee teamleiders en er zijn adviseurs meerjarig incidenteel aangesteld om de verandering van werken en de beweging zoals beoogd met de Hervormingsagenda te realiseren.
• Jongerenplatform (Incidenteel bestedingsvoorstel 1)
  Dit bedrag is gebruikt voor het jongerenplatform, zoals bij de resultaten verwoord. In de eerste helft van 2024, wanneer het platform circa een jaar live is geweest, zal er een eindevaluatie worden uitgevoerd. Op basis daarvan zal worden besloten over voortzetting en financiering.
• Vindbaarheid van initiatieven en ondersteuning ((Incidenteel bestedingsvoorstel 2)
  In 2023 is dit budget gebruikt om via maatjesprojecten de vindbaarheid van initiatievenen ondersteuning te vergroten. In 2024 vindt een nadere verkenning plaats en zal een voorstel worden ingediend om de structurele borging van de vindbaarheid en ondersteuning van de initiatieven te vergroten.
• Opvang kansrijke vluchtelingen en statushouders (Incidenteel bestedingsvoorstel 3)
  Dit bedrag is gebruikt voor de activiteiten zoals hierboven verwoord.
• Kinderraad en kinderburgemeester (Incidenteel meerjarig bestedingsvoorstel 5)
  In 2023 is verder gebouwd aan het duurzaam verankeren van kinderparticipatie. De pilot van de Kinderraad is in juni 2023 afgerond en na een meervoudig onderhandse aanbesteding is begin september het startsein gegeven voor het formeren van een nieuwe Kinderraad en Kindercollege. Ook zijn in 2023 twee Kinderburgemeesters gekozen, is een coördinator/inhoudelijk ondersteuner van start gegaan en zijn we lid geworden van het Genootschap van Kinderburgemeesters. De Zwolse Kinderraad, het Kindercollege en rol van de Kinderburgemeesters wordt in het derde kwartaal 2024 geëvalueerd. Op basis van die evaluatie wordt een besluit over het vervolg genomen.

De lasten laten een voordelig saldo zien van € 3.512.406. De baten zijn € 3.161.839 hoger. Omdat er € 2.824.897 meer wordt toegevoegd en € 527.695 minder wordt onttrokken aan de reserve wordt er per saldo een voordeel van € 3.321.652 gerealiseerd.

De lagere lasten komen door minder uitgaven voor de opgaven bestaanszekerheid, echter staat hier ook een hogere dotatie aan de reserve tegenover circa 1.7 miljoen. Het betreft een incidenteel budget, waarvan de uitvoering in 2024 zal plaats vinden.  
Ook blijkt het aantal aanvragen voor de regeling tegemoetkoming energiekosten sociale, culturele en maatschappelijke basis fors lager te liggen, wat een voordelig effect op het saldo geeft van ruim € 290.000.
Daarnaast ontstaat een onderbesteding op de regeling sociale activatie en herstel van € 675.000. Een deel van deze lasten kon gefinancierd worden uit de SPUK regeling IZA. Deze rijks financiering heeft voorgang gekregen voor de dekking van deze lasten. Aangezien er pas laat in 2023 informatie was rondom deze rijksregeling was het niet mogelijk hier tijdig over te rapporteren in de Berap. Daarnaast zijn een aantal subsidievaststellingen van 2022 lager dan beschikt. De gelden voor de initiatieven makelaar van € 200.000 worden uitgegeven in 2024, de reserve onttrekking is daardoor ook lager.  

De hogere baten worden voornamelijk veroorzaakt door de activiteit opvang vluchtelingen en asielzoekers. Hier is een groot voordeel ten opzichte van de begroting van ruim € 2 miljoen. Dit bedrag komt voornamelijk vanwege onderstaande effecten.
In het najaar van 2023 is de forfaitaire vergoeding voor crisisnoodopvang verhoogd van € 100 naar € 150 per dag. Het aantal opvangdagen crisisnoodopvang bedroeg in 2023 15.843. Het voordeel van de hogere vergoeding ten opzicht van de begroting bedraagt daardoor € 792.000. Bij het Rijk wordt een hogere bijdrage in de verbouwkosten van de locatie Rembrandt en huisvesting onderwijs gedeclareerd van totaal € 425.000. Verder werd in september 2023 uitgegaan van een gemiddelde kostprijs per opvangplek voor Oekraïners van € 54,40. De werkelijke kosten bedragen € 51 per opvangplek waardoor er een voordeel in de baten ontstaat van € 869.000. Dit voordeel betreft met name een hogere rijksbijdrage voor de kosten van locatiebeheer, beveiliging en leefgelden ten opzichte van de werkelijke lasten.

Hervormingsagenda

Regionale aanpak LHBTI

Oekraine opvang

VVI-Onderhoud niet gemeentelijke wijkcentra

Oekraïne leefgeld

Opvang TUVO

Opvang Meeuwenlaan

De restant kredietgelden voor Regionale aanpak LHBTI en HVA worden in 2024 benut.
De bestedingen aan Oekraïne zijn in 2023, net als 2022, lager geweest dan de beschikbaar gestelde budgetten. De overgebleven middelen worden in overeenstemming met het bestedingsvoorstel najaarsmoment 2023 uitgegeven in 2024 en verder.