Wegen
Wegen gaat over alle verhardingen in de gemeente, zoals asfalt, elementen (tegels en klinkers) en beton.
Beleidskader
Omgevingsvisie ‘Ons Zwolle van morgen 2030’, CROW Wegbeheersystematiek 2019 en CROW Kwaliteitscatalogus 2018 (beeldkwaliteit)
Uitvoering
De basis voor wegbeheer is de landelijk geaccepteerde systematiek van CROW. Tweejaarlijks inspecteren we de gehele stad. Dit levert objectieve input krijgen voor het beheer MJOP. De inspectie laat zien dat er achterstand is op de elementenverhardingen en dat er een aantal asfaltvervangingen noodzakelijk zijn.
De gegevens zijn opgenomen in ons beheersysteem Obsurv. We weten wat we hebben (areaal), hoe het erbij ligt (kwaliteit) en wat we te doen hebben (meerjaren onderhouds- en vervangingsopgave). Hierbij hanteren we de CROW-methodiek als basis. Voor het definitief vaststellen van de opgaven stemmen we integraal af binnen beheer en ad hoc met de wijken. Dit is het beheer MJOP. Het leidt tot de jaarlijkse programmering van (groot) onderhoud en de vervangingen. De structurele afstemming met mobiliteit, projecten en gebiedsontwikkelingen verdient aandacht en vindt niet structureel plaats.
In 2023 stabiliseerden de hoge energieprijzen en materiaalprijzen. Door schaarste, krapte op de markt en capaciteitsgebrek hebben we niet al het geplande onderhoud kunnen uitvoeren. We hebben soms maatregelen doorgeschoven naar 2024 of een lichtere maatregel toegepast. We prioriteren het onderhoud binnen de budgetruimte. Door het uitvoeren van klein onderhoud borgen we de veiligheid en er is nog geen sprake van kapitaalvernietiging.
Relevante ontwikkelingen
- De Nota Beheer Kapitaalgoederen buitenruimte 2023-2026 is in 2023 vastgesteld. Niet alle benodigde middelen zijn toegekend. Met name voor de elementen verhardingen en voor het gehele Zwolse Centrumgebied zijn de middelen niet volledig toegekend. De verwachting is wel dat we de klachten kunnen verminderen. De veiligheid is niet in het geding. We monitoren de kwaliteit.
- De inspectie wijst uit dat de kwaliteit van de elementenverhardingen (tegels, klinkers) achterblijft ten opzichte van de ambitie van de Omgevingsvisie en de landelijke richtlijnen van CROW. De achterstand bedraagt € 1,4 miljoen euro. Er is geld beschikbaar gesteld voor het wegwerken van de achterstand (€ 1,2 miljoen in 4 jaar). We hebben in 2023 een programma opgesteld om dit aan te pakken en ontsluiten dit via het MJOP Geo portaal. Doordat de structurele budgetten niet verhoogd zijn, kunnen nieuwe achterstanden ontstaan. We monitoren de kwaliteit en borgen zo goed mogelijk de veiligheid door het uitvoeren van klein onderhoud (plaatselijk repareren). De kwaliteit van de asfaltverhardingen loopt nog wel in de pas met de ambitie. Alleen wordt de stad ouder en zien we de jaarlijks benodigde investeringen toenemen.
- In 2023 zijn extreme prijsstijgingen als gevolg van de energiecrisis, grondstoffen schaarste en arbeidskrapte gestabiliseerd.
- Het beheer MJOP gaat steeds beter en daarmee borgen we de integraliteit van beheer. De stadsbrede integrale programmering (via het integrale MJOP) stagneert. Bij de integrale projectmatige afstemming is beheer actief betrokken.
Financiën
In 2023 is € 9,6 miljoen uitgegeven aan wegen. Er is € 0,591 miljoen ingezet ten behoeve van vervangingsinvesteringen.
Risico’s
- De benodigde financiële middelen om de kwaliteit in lijn te brengen met de Omgevingsvisie zijn niet toegekend. Er is risico op onveiligheid en toenemende achterstand op de elementenverhardingen. We monitoren dit en voeren klein onderhoud uit indien de veiligheid in het geding komt.
- Extreme prijsstijgingen als gevolg van de energiecrisis, grondstoffen schaarste en arbeidskrapte.
- De woningbouwopgave door inbreiding kan leiden het sneller slijten van de openbare ruimte en het niet meer voldoen aan de ambitie.
- Veroudering van het areaal leidt tot toenemende vervangingsbudgetten. Ook kunnen sneller schades ontstaan, onder andere door vorst en zware belasting. Dit kan daarmee leiden tot hogere onderhoudskosten en zelfs kapitaalvernietiging (en daarmee een toenemende vervangingsopgave), door te laat of te vroeg vervangen.
- Ontbrekend inzicht in de 10 jaren doorkijk van álle opgaven, waardoor we ons beheer en onderhoud er onvoldoende op kunnen afstemmen. Hierdoor kan kapitaalvernietiging optreden. Daarom de noodzaak voor het integrale MJOP.
- Als wegbeheerder zijn wij aansprakelijk voor materiële –en letselschade, die ontstaat als gevolg van gebreken aan de wegen, fiets- en voetpaden. De risicogestuurde benadering door niet alle middelen voor het onderhoud aan de elementenverhardingen toe te kennen kan leiden tot risico’s. De veiligheid van de weggebruikers kan in het geding komen. Indien dit het geval is stellen we de situatie zo goed mogelijk veilig door klein onderhoud uit te voeren.